ورق گالوانیزه، به عنوان یکی از محصولات کلیدی در صنعت ساخت و ساز و تولید، تأثیر بسزایی بر قیمت ها و تصمیم گیری های اقتصادی دارد. اما چرا قیمت این محصول مهم، نوسانات قابل توجهی را تجربه می کند؟ آیا دلایل پشت پرده نوسانات قیمت ورق گالوانیزه، تنها به هزینه های مواد اولیه و فرایند های تولید محدود می شود، یا عوامل دیگری نیز در این تغییرات مؤثرند؟ بررسی دقیق عواملی چون نرخ ارز، تغییرات بازار جهانی فولاد و تقاضای صنایع مختلف می تواند به شناخت بهتر چرایی و چگونگی این نوسانات کمک کند
در این مقاله، دلایل اصلی نوسانات قیمت ورق گالوانیزه را با دقت بررسی می کنیم و روندهای مؤثر بر بازار این محصول را بررسی خواهیم کرد
عوامل تاثیرگذار بر قیمت ورق گالوانیزه
اولین قدم در بررسی دلیل نوسانات قیمت ورق گالوانیزه و قیمت ورق رنگی (ورق گالوانیزه رنگ شده)، شناسایی عوامل تاثیر گذار بر قیمت ورق گالوانیزه است. در ادامه این عوامل را معرفی و آنها را بررسی می کنیم
https://www.markazeahan.com/product-category/%D9%88%D8%B1%D9%82-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C/
هزینه مواد اولیه (فولاد و روی)
نوسانات قیمت ورق گالوانیزه به شدت به نوسانات قیمت مواد اولیه آن، یعنی فولاد و روی وابسته است. تولید فولاد به سنگ آهن و زغال سنگ کک شو نیاز دارد که هر دو در بازارهای جهانی تحت تاثیر عواملی چون عرضه و تقاضا، سیاست های تجاری و وضعیت اقتصادی جهانی دچار نوسان می شوند. برای مثال، قیمت سنگ آهن می تواند به دلیل کاهش تولید در برخی مناطق یا افزایش تقاضا از سوی کشورهایی مثل چین افزایش یابد.
همچنین، روی، به عنوان عنصر اصلی در پوشش دهی ورق گالوانیزه اهمیت زیادی دارد و قیمت آن نیز به وضعیت استخراج و تولید معادن روی در جهان، تقاضا در صنایع و عوامل ژئوپلیتیکی بستگی دارد. افزایش قیمت روی، مستقیماً هزینه تولید ورق گالوانیزه را افزایش داده و به نوسانات قیمت منجر می شود
تقاضا در صنایع مختلف
صنایع مختلفی از جمله صنعت ساخت و ساز، خودروسازی و تولید لوازم خانگی به صورت گسترده از ورق های گالوانیزه استفاده می کنند. این محصول در ساخت سازه های فلزی، دیوارها و سقف ها، اجزای خودرو و تجهیزات خانگی به کار می رود. رشد اقتصادی و رونق در صنایع ساخت و ساز و خودروسازی، می تواند باعث افزایش تقاضا و در نتیجه بالا رفتن قیمت ها شود. به عنوان مثال، زمانی که دولت برای توسعه زیرساخت ها سرمایه گذاری می کند، تقاضا برای محصولات فولادی از جمله ورق گالوانیزه افزایش می یابد. برعکس، در زمان رکود اقتصادی یا کاهش تولید خودرو و ساخت و ساز، تقاضا کاهش یافته و فشار بر قیمت ها کمتر می شود
سیاست های تجاری و تعرفه ها
سیاست های تجاری و تعرفه های اعمال شده توسط دولت ها نیز بر قیمت ورق گالوانیزه تأثیر می گذارد. اعمال تعرفه ها بر واردات فولاد و محصولات گالوانیزه می تواند رقابت پذیری بازار داخلی را افزایش داده و به تولید کنندگان محلی، فرصت بیشتری برای تعیین قیمت ها بدهد. برای نمونه، در آمریکا، تعرفه های سنگین واردات فولاد از کشورهایی مانند چین، موجب شد که تولیدکنندگان داخلی قیمت ها را افزایش دهند تا هم تراز با تعرفه ها شود. چنین تعرفه هایی علاوه بر هزینه های واردات، بازار جهانی فولاد را دچار نوسان می کنند و می توانند تأثیرات زنجیره ای بر قیمت ورق گالوانیزه در کشورهای مختلف بگذارند
https://www.markazeahan.com/product-category/galvanized-sheet/
هزینه های انرژی و تولید
فرایند گالوانیزه کردن، انرژی بر است و شامل مراحلی چون گرم کردن، پوشش دهی و خشک کردن ورق ها می شود. در نتیجه، افزایش قیمت انرژی، مانند برق و گاز، می تواند به افزایش هزینه های تولید ورق گالوانیزه منجر شود. همچنین، فناوری های مورد استفاده در تولید ورق گالوانیزه می توانند بر هزینه های نهایی تولید تأثیر بگذارند. برای مثال، استفاده از فناوری های جدید و کارآمد در فرایند تولید و گالوانیزه کردن می تواند باعث کاهش نوسانات قیمت ورق گالوانیزه و ثبات نسبی قیمت ها شود. همچنین، هر گونه اختلال در تامین انرژی در سطح کلان می تواند به افزایش هزینه تولید و تغییرات قیمت نهایی منجر شود
شرایط اقتصادی جهانی
دوره های رشد و رکود اقتصاد جهانی بر تقاضا برای محصولات فولادی، از جمله ورق گالوانیزه، تاثیر می گذارند. در دوره های رونق اقتصادی، تقاضا برای محصولات فولادی افزایش می یابد که به تبع آن قیمت ها نیز بالا می رود. از سوی دیگر، در دوره های رکود و کاهش فعالیت های اقتصادی، به ویژه در صنایعی چون خودروسازی و ساخت و ساز، تقاضا کاهش می یابد و به دنبال آن قیمت ورق گالوانیزه نیز کاهش پیدا می کند. به عنوان مثال، بحران های مالی و اقتصادی مانند رکود ۲۰۰۸ منجر به کاهش شدید تقاضا و افت قیمت ها در صنعت فولاد شد.
نرخ ارز
تغییرات نرخ ارز نقش بسیار مهمی در هزینههای تولید و نوسانات قیمت ورق گالوانیزه دارد. برای کشورهای واردکننده مواد اولیه، افزایش نرخ ارز باعث میشود که هزینه های تولیدی به دلیل گران تر شدن مواد اولیه و تجهیزات وارداتی افزایش یابد. این موضوع در نهایت می تواند به افزایش قیمت محصولات نهایی مانند ورق گالوانیزه منجر شود. همچنین، برای شرکت هایی که به صادرات وابسته اند، نرخ ارز میتواند بر رقابت پذیری محصول در بازارهای بین المللی تأثیر بگذارد، زیرا کاهش ارزش پول ملی ممکن است تقاضا را در بازارهای خارجی افزایش دهد و در نتیجه قیمت ها را بالا ببرد.
ضخامت ورق
ضخامت بیشتر ورق گالوانیزه هزینه تولید را بالا می برد؛ زیرا برای ایجاد ضخامت بیشتر، مقدار بیشتری از مواد خام و فرآیندهای پیچیده تر مورد نیاز است. به عنوان مثال، فرایند گالوانیزاسیون نیازمند کنترل دقیق دما و مدت زمان غوطه وری در روی مذاب است که برای ضخامت های بالاتر، طولانی تر و پرهزینه تر است. ضخامت بیشتر، باعث مقاومت بیشتر در برابر خوردگی و دوام بالاتر می شود که همین ویژگی ها بر قیمت نهایی تأثیر دارد.
کیفیت ساخت
کیفیت ساخت ورق گالوانیزه شامل استانداردهای مختلفی است که مشخصات فیزیکی و شیمیایی را کنترل می کنند. به عنوان مثال، استانداردهایی نظیر ASTM و EN مشخص می کنند که چه مقدار پوشش روی، باید به سطح ورق اضافه شود تا مقاومت به خوردگی مطلوبی ایجاد شود. ورق های گالوانیزه با کیفیت بالاتر معمولاً فرآیندهای بیشتری را طی می کنند که کیفیت سطح و یکدستی پوشش را تضمین می کند و همین امر، هزینه های تولید را افزایش می دهد. کیفیت بالاتر به معنای دوام بیشتر و عملکرد بهتر در شرایط سخت محیطی است که موجب می شود این محصولات برای پروژه های صنعتی بزرگ انتخاب شوند.
این عوامل همگی به طور مستقیم و غیر مستقیم بر نوسانات قیمت ورق گالوانیزه اثر می گذارند و آگاهی از آن ها می تواند به شرکت ها در مدیریت هزینه ها و پیش بینی تغییرات قیمت کمک کند.
نمودار تغییرات قیمت ورق گالوانیزه
در بهار 1403 اعلام قیمت ورق گالوانیزه با روند افزایشی همراه بود به طوری که در فروردین ماه همین سال شاهد بالاترین قیمت ورق و تقاضای بالای بازار برای این محصول بودیم. سپس در ماه اردیبهشت روند کاهشی قیمت ورق گالوانیزه باعث شد نرخ این محصول در ماه های بعد ثبات بهتری پیدا کند. این روند کاهشی قیمت ورق گالوانیزه ادامه یافت تا در مهر ماه به حداقل میزان قیمت یعنی کانال 36 هزار تومانی وارد شد. اما در زمان حال به دلیل مسائل سیاسی و تصمیمات جهانی از جمله انتخابات آمریکا و تنش های اسرائیل در منطقه، شاهد افزایش قیمت این محصول هستیم.
علت نوسانات و افزایش قیمت ورق گالوانیزه در سال جاری
همان طور که در نمودار فوق می بینید، نوسانات قیمت ورق گالوانیزه در سال 1403 زیاد بوده و افزایش قیمت در آن کاملا مشهود است. نوسانات و افزایش قیمت ورق گالوانیزه در سال جاری در ایران ناشی از عوامل متعددی است که ترکیبی از تحولات اقتصادی داخلی و خارجی را شامل می شود. بررسی روند بازار آهن و ورق های فولادی در سال های اخیر نشان می دهد که متغیر های اصلی این نوسان شامل نرخ ارز، سیاست های خارجی، تحریم ها و تقاضای داخلی هستند.
تحریم های اقتصادی اعمال شده علیه ایران، به ویژه در حوزه صنایع فولادی و فلزی، باعث کاهش دسترسی به مواد اولیه و محدودیت در صادرات شده است. این محدودیت ها باعث شده تا هزینه تأمین مواد اولیه و قطعات تولید افزایش یابد. علاوه بر این، تحریم ها سبب شده تا ورود سرمایه گذاری خارجی در بخش فولاد کاهش پیدا کند و تولید داخلی با موانع بیشتری مواجه شود. با این شرایط، قیمت ها به دلیل کاهش عرضه و افزایش هزینه های تولید، روند صعودی به خود گرفته است.
سیاست های خارجی
سیاست های خارجی و به ویژه نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تحولات دیپلماتیک، از دیگر عوامل تأثیر گذار بر نوسانات قیمت ورق گالوانیزه است. در صورت تشدید تحریم ها یا عدم حصول توافق های جدید، نرخ ارز و به تبع آن قیمت ورق گالوانیزه ممکن است به سیر صعودی خود ادامه دهد
واسطه گری و دلالی در بازار
دلالان و واسطه گران در بازار آهن و فولاد نیز نقش مهمی در نوسانات قیمت آهن دارند. افزایش تقاضای غیر واقعی و احتکار محصولات برای سودآوری بیشتر، از روش هایی است که این واسطه ها به کار می گیرند تا از شرایط ناپایدار اقتصادی استفاده کنند.