سیستم ترمز ضد قفل یا ABS اولین بار در سال ۱۹۳۰ در هواپیما ها مورد استفاده قرار گرفت و با ورود آن تحول بزرگی در صنعت هوانوردی به وجود آمد. پس از آن در سال ۱۹۷۵ این سیستم در کامیونهای سنگین برای کاهش تصادفات در جاده های لغزنده استفاده شد و در سال ۱۹۸۰ سیستم ABS وارد صنعت خودرو سازی شد.
یکی از مهمترین بخش های ایمنی خودرو سیستم ترمز است که مخصوصا عملکرد آن در جاده های لغزنده اهمیت زیادی دارد. متوقف کردن خودرو در جاده های لغزنده کاری خطرناک و دشوار است که در این شرایط سیستم ترمز ضد قفل یا ABS به کمک سیستم ترمز و راننده می آید.
ترمز ABS چیست ؟
ترمز ABS ، در واقع سیستمی است که به خودرو این امکان را میدهد که بدون قفل شدن چرخها، متوقف شود. سیستم ترمز ABS به شکلی است که از قفل ماندن چرخها در زمان ترمزگیری جلوگیری میکند و از این طریق باعث میشود کنترل خودرو به هنگام ترمز کردن از حالت پایدار خارج نشود. از مزیتهای سیستم ترمز ضد قفل یا ABS می توان به توقف سریعتر و فرمان دادن خودرو در هنگام ترمزگیری اشاره کرد.
اجزای تشکیل دهنده ترمز ABS
به طور کلی سیستم ترمز ضد قفل از چهار بخش تشکیل شده است:
-
سنسورهای سرعت
-
پمپ
-
سوپاپها
-
کنترلکننده
به عنوان مثال وظیفه پمپ، بازگرداندن فشار در سیستم پس از کاهش دادن فشار توسط پمپ است.
نحوه عملکرد سیستم ترمز ABS
سیستم ترمزهای ABS با الگوریتمهای مختلف و در مدلها و برندهای متفاوت موجود است. در سیستم ترمزهای ABS چرخها به حسگرهایی متصل هستند و زمانی که ترمز میکنیم این حسگرها فشار پیستونی را بر روی ترمز خودرو کم میکنند و با کم کردن قدرت ترمز، از فشار وارده برروی چرخ ها می کاهد و در نهایت این امکان در چرخها به وجود میآید که دوباره حرکت کنند. در شرایط عادی، حدود پنج ثانیه طول میکشد تا یک خودرو با سرعت ۱۰۰ کیلومتر به حالت سکون کامل برسد اما یک چرخ قفل شده در کمتر از یک ثانیه متوقف می شود.
وقتی ترمز ABS فعال می شود شما ضربات منظمی در پدال ترمز احساس می کنید که دلیل آن باز و بسته شدن سریع سوپاپ ها است که در برخی از ترمزهای ضد قفل، تا ۱۵ بار در ثانیه این اتفاق تکرار می شود.
انواع ترمزها ABS
ترمزهای ضد قفل انواع مختلفی دارند که انواع آن براساس تعداد حسگرها و کانالها مشخص می شوند :
ترمز ضد قفل با چهار کانال و چهار سنسور سرعت: در این نوع سیستم ترمز برای هر چرخ، سنسور و سوپاپ جداگانهای تعبیه شده که با این روش، هر سنسور، هر چرخ را به طور مجزا بررسی می کند تا بیشترین نیروی اصطکاک به هر چرخ وارد شود.
سه کانال و سه سنسور: از این نوع ترمز بیشتر در وانت ها و کامیون ها با چهار چرخ ضد قفل استفاده می شود و در آن برای هر چرخ جلو یک حسگر و یک سوپاپ وجود دارد اما برای دو چرخ عقب تنها یک حسگر و یک سوپاپ در نظر گرفته شده است که روی محور عقب قرار دارد.
یک کانال و یک سنسور: این سیستم در وانت ها و کامیون ها با محور عقب ضد قفل دیده می شود که یک سوپاپ و یک سنسور برای کنترل دو چرخ عقبی در محور عقب تعبیه شده است.