خودرو در دنیای امروز تنها یک وسیله لوکس نیست بلکه بسیاری از ما خودرو را به عنوان یکی از کاربردی‌ترین وسایل در زندگی خود می‌شناسیم. امروزه اکثر خانواده‌ها حداقل یک خودرو را در اختیار دارند و مسئله تعمیر و نگهداری برای آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
باید گفت خودرو اکنون به یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی انسان تبدیل شده و با تمام ویژگی‌های مثبت خود نیاز به مراقبت دارد تا بتوانید همواره بدون دردسر و در بهترین شرایط از آن استفاده کنید.
اکنون مقاله‌ای را آماده کرده‌ایم که به شما در نگهداری و حفظ عملکرد عالی خودرو صفر و دست دوم کمک میکند.
اهمیت نگهداری خودرو
دلایل زیادی برای حفظ وضعیت مطلوب خودرو وجود دارد و حتی باید بگوییم نگهداری‌های پایه هم برای خودرو از اهمیت بالایی برخوردارند.
بهبود ایمنی
نگهداری صحیح از خودرو می‌تواند باعث کاهش مصرف سوخت خودرو شود. اما نکته مهم‌تر این است که در صورت حفظ عملکرد خودرو، قطعات مهم و اصلی شرایط مطلوب خود را حفط می‌کنند. اما گاهی ممکن است تصادف‌ها در اثر بی دقتی ما رخ ندهند و وضعیت نامناسب خودرو آن را به وجود بیاورد. به عنوان مثال روزانه بسیاری از تصادفات در اثر نقص سیستم ترمز، لاستیک‌های ضعیف، و کمربند ایمنی با عملکرد بد موجب ایجاد خسارت میشوند.
جلوگیری از هزینه‌های تعمیر سنگین
هزینه‌های متوسط نگهداری یک خودرو بسته به نوع آن متفاوت است اما یک حکم کلی وجود دارد آن هم اینکه نگهداری و هزینه‌های کوچک، از هزینه‌های سنگین جلوگیری می‌کنند. به عنوان مثال تعویض روغن موتور هزینه زیادی ندارد اما تعویض نادرست روغن می‌تواند موجب خرابی‌های بزرگ برای موتور شود.
قیمت فروش دست دوم بالاتر
بدون شک یک خودرو با شرایط نگهداری بهتر، بازار و قیمت فروش دست دوم بهتری دارد. احتمالا برای شما هم پیش آمده که به هنگام خرید یک خودرو دست دوم، از بین گزینه‌های موجود، خودرویی را انتخاب میکنید که وضعیت فنی بهتری دارد و هزینه‌های کمتری روی دست شما می‌گذارد.
کمک به حفظ محیط زیست
خودرویی که بهتر نگهداری شود، عملکرد فنی خود را حفظ میکند و در نتیجه علاوه بر مصرف سوخت پایین، آلاینده کمتری تولید میکند.
نگهداری‌های مشترک برای تمامی خودروها
در این مقاله قصد داریم نگاهی به 20 نگهداری رایج و مشترک برای خودروها بپردازیم. عمل کردن به موارد زیر، استفاده بسیار راحت‌تری را برای شما از خودرو ایجاد می‌کنند و می‌توانید با خیال راحت از خودرو خود استفاده کنید.
1. خودرو خود را به صورت منظم بررسی کنید
اولین نکته بازرسی منظم و رسیدگی دائم به خودرو است و بهتر است که شما طبق دستورالعمل دفترچه راهنما، در بازه‌های زمانی مشخص خودرو خود را بررسی نمایید.
در بیشتر موارد، شما خود قادر خواهید بود تا موارد مورد نیاز را بررسی کنید اما اگر نیاز به وسایل و علم تخصصی‌تری بود، بهتر است به تعمیرگاه و مکانیک‌های مطمئن مراجعه کنید.
2. معنی چراغ‌های هشداردهنده را بدانید
خودروهای مدرن به سیستم‌ها و سنسورهای مدرن برای هشدار وجود عیب مجهز هستند. به همین دلیل شما باید معنی هر یک از چراغ‌های هشداردهنده را بدانید. چند نمونه از این چراغ‌ها را می‌توانیم به این شرح نام ببریم:
چراغ چک موتور – چراغ سرویس موتور – چراغ خطای سیستم برق – چراغ هشدار ترمز – چراغ هشدار سیستم ABS – چراغ سیستم خنک کننده موتور – چراغ روغن موتور
چرخ‌ها و لاستیک‌ها
3. فشار باد لاستیک‌ها را چک کنید
فشار باد لاستیک یکی از مواردی است که بر میزان مصرف سوخت تاثیرگذار است. این موضوع بر راحتی و هندلینگ خودرو هم بی تاثیر نیست. بهترین فشار برای باد لاستیک‌ها توسط کمپانی سازنده درج شده و ابزار مختلفی برای اندازه گیری این فشار وجود دارد. بهتر است میزان باد لاستیک‌ها را به صورت هفته‌ای چک کنید اما اگر این کار را به صورت روزانه هم انجام دهید، خوب است. بد نیست اشاره کنیم که در خودروهای مدرن، امکان چک کردن باد لاستیک از طریق اپلیکیشن گوشی هوشمند متصل به خودرو هم وجود دارد.
4. میزان عاج لاستیک‌ها را کنترل نمایید
همان طور که می‌دانید، لاستیک‌ها انواع مختلفی دارند و لاستیک‌های متفاوتی برای فصول و شرایط آب و هوایی وجود دارد. احتمالا توجه کرده‌اید که برخی خودروهای مسابقه‌ای لاستیک‌های متفاوتی از آنچه ما در خودرو خود استفاده میکنیم، دارند. علت این اتفاق به میزان چسبندگی لاستیک و جاده بازمی‌گردد.
اما ما باید به این نکته توجه کنیم که لاستیک‌های مورد استفاده در خودرو ما باید همواره از درصد مناسبی از آج برخوردار باشند چراکه عملکرد خودرو به ویژه در آب و هوای نامطلوب، کاملا به وضعیت لاستیک بستگی دارد. همواره به میزان آج لاستیک خودرو خود توجه داشته باشید و حتما در صورت نیاز، لاستیک‌ها را با نمونه‌های نو جایگزین کنید.
5. لاستیک‌ها را چرخانده و بالانس آنها را چک کنید
بالانس و هم‌تراز بودن لاستیک‌ها از مهم‌ترین موارد در نگهداری پایه خودرو هستند چراکه نقش مهمی در مصرف سوخت و ایمنی خودرو ایفا می‌کنند. بنابراین همواره باید بالانس چرخ‌های خود را پس از کیلومترهای مختلف که کمپانی اعلام میکند، تنظیم کنید و آنها را در بهترین شرایط حفظ کنید.
6. گرد ترمز را از روی چرخ‌ها پاک کنید
منظور از گرد ترمز، موادی است که در اثر ترمزگیری‌های فراوان از لنت یا دیسک‌ها خارج شده و بر روی چرخ می‌نشیند. البته این گرد تاثیر مستقیمی بر روی عملکرد سیستم ترمز ندارد اما کمی در ظاهر خودرو تاثیر منفی می‌گذارد. برای تمیز کردن این گرد، از اسفنج مرطوب‌شده با آب سرد استفاده کنید.
موتور
7. تسمه موتور و دنیام را کنترل کنید
وظیفه موتور تنها تولید قدرت و انتقال آن به چرخ‌ها نیست بلکه موتور نیروی لازم برای فعالیت سایر بخش‌ها را هم تامین میکند. این همان کاری است که تسمه‌ها انجام می‌دهند. آنها نیرو را از میل لنگ به بخش‌هایی چون آلترناتور، کمپرسور سیستم تهویه، هیدرولیک فرمان، پمپ آب و هر بخش دیگر مرتبطی انتقال می‌دهند.
تسمه‌ها وظیفه مهمی را بر عهده دارند و پارگی آنها می‌تواند هزینه‌های سنگینی را بر دوش مالک بگذارد. چک کردن مداوم تسمه‌ها امری ضروری است اما در حالت عادی باید تسمه دینام هر 40 هزار کیلومتر و تسمه تایم هر 60 هزار کیلومتر کنترل شود. این میزان در خودروهای مختلف، متفاوت است.
8. میزان روغن‌ها را چک کنید
خودرو شما بخش‌های مکانیکی مختلفی دارد که با یکدیگر در اصطکاک هستند. اصطکاک موجب ایجاد گرما و در نتیجه کاهش چشمگیر عملکرد موتور می‌شود. علت استفاده از روغن همین است و باید روغن‌های مختلف به ویژه روغن موتور را به شکل مرتب کنترل نمایید.
نخستین مورد حفظ سطح مناسب روغن است که به وسیله میله در نظر گرفته شده قابل کنترل است. رنگ روغن هم باید چک شود. رنگ روغن موتور نباید کاملا سیاه باشد. روغن موتور باید تیره باشد اما رنگ بسیار تیره یا روشن، نشان از عملکرد نامناسب موتور و یا تعویض روغن در بازه‌های زمانی طولانی مدت دارد.
روغن‌ها انوع مختلفی دارند اما باید از همان روغنی استفاده کنید. شما باید از همان روغنی استفاده کنید که کمپانی سازنده توصیه کرده است.
9. سطح مایع خنک‌کننده را چک کنید
همان طور که روغن برای از بین بردن اصطکاک به کار برده می‌شود، مایع خنک‌کننده هم برای جلوگیری از بالا رفتن بیش از حد دما در نظر گرفته شده است. این همان کاری است که رادیاتور و مایع داخل آن انجام می‌دهند. اگر این مایع به مقدار کافی و در شرایط مناسب وجود نداشته باشد، عملکرد سیستم خنک کننده دچار مشکل شده و در شرایط بد، می‌تواند موجب ایجاد آسیب‌های جدی به موتور شود.
کنترل کردن سطح مایع خنک کننده کار راحتی است و مشاهده نشتی آن بدون مشکل امکان پذیر است.
10. میزان مصرف سوخت را کنترل نمایید
عملکرد موتور تحت تاثیر موارد زیادی قرار دارد. موارد تخصصی زیادی در مورد موتور وجود دارد اما راحت‌ترین کاری که می‌توان برای آن انجام داد، مشاهده میزان مصرف سوخت است.
اندازه گیری مصرف سوخت هم چندان سخت نیست و اگر تعداد دفعات مراجعه شما به پمپ بنزین بدون تغییر در رفتارهای رانندگی بیشتر از حالت عادی است، این به این معناست که مصرف سوخت موتور خودرو شما افزایش پیدا کرده است. البته افزایش مصرف سوخت می‌تواند دلایلی چون تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها و حمل بارهای اضافی هم داشته باشد.
11. فیلتر هوای موتور را تعویض کنید
عملکرد موتور با استفاده از ترکیب سوخت و هوا صورت می‌گیرد و هوای واردشده به موتور باید عاری از هرگونه مواد باشد. در غیر اینصورت، موتور دچار ایراداتی چون کاهش قدرت و صداهای غیرمعمول می‌شود. فیلتر هوای موتور باید در بازه‌های زمانی مختلف طبق دستورالعمل کارخانه تعویض شود.
تعویض فیلتر هوای موتور کار چندان سختی نیست اما بستگی به نوع خودرو شما دارد. اگر شخصا امکان این کار را ندارید، باید برای تعویض آن به مکانیک مراجعه نمایید.
12. شمع‌های موتور را تعویض کنید
اگر موتور خودرو شما احتراق مناسبی ندارد و یا دچار لگد می‌شود، این احتمال وجود دارد که شمع‌ها کاربرد خوب خود را از دست داده باشند. ایراد در شمع‌ها، می‌تواند شتاب خودرو را کاهش دهد، در استارت زدن مشکل ایجاد کند و مصرف سوخت را افزایش دهد.
بهتر است شمع‌ها را در هر 50 هزار کیلومتر تعویض کنید اما شمع‌هایی وجود دارد که به دلیل تکنولوژی ساخت بالا، تا 160 هزار کیلومتر هم قابلیت استفاده را دارند. باز هم تاکید میکنیم که بهترین زمان تعویض شمع‌ها توسط کارخانه اعلام شده است.
تعویض شمع‌ها کار سختی نیست و در صورت در اختیار داشتن ابزار مناسب، امکان پذیر است. در غیر اینصورت نزد مکانیک ماهر بروید.
سوخت
13. بنزین با عدد اکتان پیشنهادشده کارخانه را استفاده نمایید
یک ایده وجود دارد که استفاده از بنزین با اکتان بالاتر، قدرت موتور را افزایش می‌دهد. این طرز فکر به صورت کلی صحیح است اما نه در مورد همه خودروها. خودروهای مسابقه‌ای و موتورهای آنها با نسبت تراکم بالا ساخته شده‌اند و استفاده از بنزین با اکتان پایین موجب از بین رفتن عملکرد خوب آنها می‌شود. اما عامه مردم این موضوع را در مورد خودرو خود هم صحیح می‌دانند در صورتی که باید در این مورد تجدید نظر کرد.
بهتر است برای خودرو روزمره خود، از همان بنزینی استفاده کنید که کارخانه سازنده توصیه کرده و نیازی نیست که پول بیشتری برای استفاده از بنزین با اکتان بالا پرداخت کنید.
از آنجا که سوخت موجود در ایران از کیفیت چندان بالایی برخوردار نیست، بهتر است برای حفظ کیفیت سوخت و در نتیجه حفظ عملکرد موتور از اکتان و مکمل‌های سوخت استفاده کنید چراکه در غیر اینصورت احتمال واردشدن آسیب‌های جدی به موتور وجود دارد. برای خرید اکتان و مکمل سوخت اورجینال به فروشگاه ماشین3 مراجعه کنید.
بدنه و رنگ
14. از تجهیزات مناسب برای بدنه استفاده کنید
توصیه ما این است که خودرو خود را در بازه‌های زمانی کوتاه به صورت کامل نشویید اما باید همیشه آن را تمیز و براق نگه دارید. به علاوه بهتر است آسیب‌های موجود بر روی بدنه را از بین ببرید.
برای این منظور باید از واکس و پولیش‌های باکیفیت استفاده کنید. ایجاد کثیفی و حتی خرابی‌های کوچک بر روی بدنه خودرو به ویژه در شهرهای شلوغ اجتناب ناپذیر است. یک نکته قابل توجه این است که فضولات پرندگان حاوی مواد شیمیایی است که می‌تواند به رنگ بدنه خودرو شما آسیب برساند به همین دلیل باید سریعا آن را از روی بدنه پاک نمایید.
برق
15. روش صحیح جدا کردن باتری را بدانید
جداکردن سرباتری‌ها کار آسانی است مه به حفظ عملکرد باتری و نیز جلوگیری از دزدیده شدن آن کمک میکند. برای جلوگیری از ایجاد اتصال کوتاه، ابتدا پایانه منفی را قطع کنید. البته باید هنگام انجام این کار، احتیاط لازم را داشته باشید.
همچنین برای اتصال مجدد باتری، باید ابتدا پایانه مثبت را وصل نمایید.
16. سر باتری‌ها را کنترل کنید و در صورت نیاز آنها را تمیز کنید
بر روی باتری نوشته شده که نیازی به تعمیر و نگهداری ندارد اما این بدین معنی نیست که نباید هیچ توجهی به آن داشت. یکی از مواردی که باید کنترل کنید، تمیز بودن پایانه‌های باتری است.
این کار ساده به افزایش طول عمر باتری و نیز کاهش هزینه‌های نگهداری خودرو کمک میکند. می‌دانیم که باتری در زمان مشخصی از کار نمی‌افتد بنابریان می‌توانید یک باتری زاپاس را در صندوق خودرو خود حمل کنید.
چراغ‌ها
17. چراغ راهنمای شکسته یا معیوب را تعویض کنید
تعویض کردن چراغ شکسته یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید در نظر داشته باشید. اهیمت سالم بودن چراغ‌های راهنما در جلب توجه رانندگان اطراف به هنگام پیچیدن است. از سوی دیگر در کاهش سرعت‌های ناگهانی بهتر است فلاشر را روشن کرده و رانندگان پشت خود را آگاه کنید.
18. به هنگام تعویض چراغ‌های اصلی، احتیاط کنید
تعویض چراغ‌های اصلی را باید با یک احتیاط انجام دهید آن هم اینکه از تماس مستقیم دست با بخش شیشه‌ای چراغ جلوگیری کنید چراکه احتمالا دمای بسیار بالایی دارد و ممکن است موجب بروز خطای انسانی شود. همچنین بهتر است به هنگام انجام این کار، از دستکش مخصوص استفاده نمایید. در غیر اینصورت کار را به متخصص بسپارید.
سایر موارد
19. شیشه‌پاک‌کن‌ها را تعویض کنید
دید مناسب یکی از مهم‌ترین موارد در هنگام رانندگی است به همین دلیل باید همیشه شیشه جلو خودرو را تمیز و سالم نگه دارید. شیشه‌پاک‌کن‌ها یکی از بخش‌هایی هستند که زودتر از سایر قطعات، دچار آلودگی و خرابی میشوند اما هزینه تعویض آنها کم است و کار سختی هم نیست. اگر شیشه‌پاک‌کن خودرو شما صدا می‌دهد و یا عملکرد مناسبی ندارد، بهتر است هرچه زودتر آن را تعویض نمایید.
20. فیلتر هوای کابین را تعویض نمایید
تعویض فیلتر هوای کابین تاثیر مستقیمی بر روی عملکرد فنی خودرو ندارد اما کارکرد درست آن، به راحتی سرنشینان کمک زیادی میکند. بهتر است فیلتر هوای اتاق را هر 12 ماه و یا هر 20 هزار کیلومتر یکبار تعویض کنید.