سنسور دمای آب یا سنسور CTS چیست؟
سنسور دمای آب یا عبارت CTS مخفف COOLANT TEMPERATURE SENSOR است.
همانطور که از نام این سنسور پیداست حس کردن دمای آب موتور حال این سوال پیش میآید حس کردن دمای آب موتور چه کاربردی دارد؟
در همه خودروهای امروزی واحد کنترل موتور یاECU وجود دارد که با فهمیدن یک سری از پارامتر های موتور میتواند تصمیماتی بگیرد سنسور دمای آب یکی از این قطعات حساس موتوراست که ای سی یو برای تصمیم گیری احتیاج به این سنسور دارد. از وظایفی که سنسور دمای آب میتواند برای ایجاد تصمیات ای سی یو کمک کند میتوان به:
1-ایجاد حالت ساسات در زمآن سرد بودن اتوموبیل
2-فعال وغیرفعال شدن فن
3-تنظیم پاشش سوخت با توجه به دمای آب
4-باز یا بسته شدن ترموستات (در خودرو های جدید و پیشرفته ترموستات به صورت برقی فعالیت دارد و با رسیدن دما به دمای پیش فرض ای سی یو دستور باز شدن ترموستات را صادر میکند)
5-تنظیم زمان جرقه (آوانس جرقه) در هنگام گرم شدن اتوموبیل
6-تعیین حداکثر دور موتور (کات آف)
اما این ها تنها قابلیت سنسور دمای آب نیستن به قآبلیت های دیگر سنسور دمای آب میپردازیم:
-در خودرو های امروزی در هنگام فعال شدن کولر با بالارفتن دمای آب از حد نرمال ای سی یو یا واحد کنترل سیستم تهویه مطبوع دستور غیر فعالسازی تهویه مطبوع را میدهد تا موتور خودرو خنکتر شود.-یکی دیگر از کاربرد های سنسور دمای آب فعال شدن دور دوم فن خودرو است که با گذر از دمای آب حد نرمال، فن دور دوم شروع به فعالیت میکند.
-همان طور در بالا گفته شد در خودرو های جدید، ای سی یو با فهمیدن دمای آب اقدام به تنظیم حداکثر دور موتورمیکند که در زمآن سرد بودن خودرو کات اف (حداکثر دور موتور) به پایین ترین حد ممکن خود میرسد.
-در برخی از سنسور ها دارای سه پایه میباشد که دو پایه آن برای ارسال دمای آب به ECU و صفحه کیلومتراست.
-در برخی از خودروها که دارای یونیت فن جداگانه است معمولا چند سنسور دما با انواع مختلف وجود دارد.
-در خودرو های کاربراتوری سنسور دمای آب به عنوان سویچ فن شناخته میشود که مآنند ترموستات عمل میکند با رسیدن دما به حد ممکن فن را روشن میکند.
-در خودرو های پشرفته و امروزی یک سنسور به نام سنسور دمای اب رادیاتور وجود دارد که مکمل و کمک کننده این سنسور است.
-در خودرو های امروزی در صورت قطع شدن ارتباط ای سی یو با سنسور (قطع شدن سیم یا قطع ارتباط کانکتور با سنسور) فرمان روشن شدن فن ها داده میشود تا از آسیب رسیدن به موتور جلوگیری شود.
نکته: در خودرو های پیشرفته و امروزی یک سنسور به نام سنسور دمای آب رادیاتور وجود دارد که مکمل این سنسور است.
حالا که از وظایف سنسور دمای آب با خبر شدیم شیوه کارکردن سنسور دمای آب و آنواع آن را برای شما شرح میدهیم.
در دسته بندی سنسور دمای آب دو نوع سنسور دمای آب داریم:
1-NTC یا Negative Temperature Coefficient : ضریب دمایی منفی
2-PTC یا positive temperature coefficient : ضریب دمایی مثبت
- سنسور NTC: این نوع سنسور که به ضریب دمایی منفی شناخته میشود داخل آن یک مقاومت متغیر وابسته به دما است اتصال منفی آن بنده بوده و ورودی آن پایه 1 است که ولتاژ +5 ولت به آن اعمال میشود و پایه 2 خروجی است که اطلاعات را به ای سی یو ارسال میکند به این صورت که با افزایش دما مقاومت آن کم و با کاهش دما مقاومت آن زیاد میشود این نوع سنسور از سنسور های ptc دارای دقت و حساسیت و کاربرد بهتری است.
- سنسور PTC: این نوع سنسور به ضریب دمایی مثبت شناخته میشود که دقیقا مانند سنسور ptc است با این تفاوت که با افزایش دما مقاومت آن افزایش و بالعکس با کاهش دما مقاومت آن نیر کاهش میباید این نوع سنسور به نسبت سنسور ptc دارای حساسیت و کاربرد کمتری است.
اجزای داخلی سنسور دمای های آب :
PTC: posetive Temperature Coefficient
NTC: Negative Temperature Coefficient
عیب یابی سنسور:
این نوع سنسور ها معمولا دارای عمر بالایی هستند اما با خراب شدن مقاومت داخلی آنها یا پوسیده شده فلز که در مجاورت آب است احتمال خراب شدن دارند از علام خراب شدن آن میتوان به :
1-عدم ایجاد حالت ساسات در استارت های سرد
2-دود مشکی در استارت های اولیه یا در زمآن گرم شدن خودرو
3-روشن شدن فن در زمآن سرد بودن موتور
4-روشن نشدن فن در زمآن گرم بودن بیش از حد موتور
5-بد کار کردن خودرو در استارت سرد
6-مصرف سوخت بالا
7-کاهش قدرت موتور
8-روشن شدن چراغ چک
9-بد روشن شدن خودرو
10-ایجاد بک فایر در اگزوز
11- افزایش الایندگی خودرو
نویسنده: امیرحسین کهریزی