موتورسیکلت یک وسیله نقلیه کاربردی و پرطرفدار است که بازدهی و عملکرد مناسب آن همانند دیگر وسایل نقلیه بستگی به رعایت نکات و اصول مربوط به نگهداری است. ما نیز در این مقاله سعی می‌کنیم تا به طور اجمالی این نکات را بررسی کنیم.

آب بندی موتورسیکلت صفر کیلومتر

چرا باید موتورسیکلت خود را آب بندی کنیم؟

در گذشته مونتاژ و ساخت قطعات مختلف پیشرانه‌ها به کیفیت و ظرافت امروز نبود، اما قطعات پیشرانه‌های امروزی به واسطه پیشرفت علم و ظهور فناوری‌ها و روش‌های تولید با دقت بالا، در بالاترین دماها و با کمترین میزان سایش در کنار یکدیگر کار می‌کنند. در واقع می‌توان گفت که خرابی پیشرانه‌های صفر امروزی اتفاقی نادر است، اما هیچ کس به شما ضمانتی برای رخ ندادن آن نیز نخواهد داد. شاید شما هم افرادی را دیده باشید که متعصبانه معتقند آب بندی کردن امری بی‌معنا است؛ آن‌ها می‌گویند که آب بندی نکردن نه تنها هیج ضرری ندارد، بلکه راندن بدون ملاحظه و با سرعت بالای یک موتورسیکلت صفر کیلومتر قطعات آن را هماهنگ‌تر و قدرتش را بیشتر می‌کند. اما باید بگوییم که متخصصان و حتی خود کمپانی‌های سازنده موتورسیکلت چنین چیزی را به طور کل رد می‌کنند.

در حقیقت نه تنها تمام قطعات مکانیکی پیشرانه، بلکه برخی از دیگر قطعات موتورسیکلت نیز قبل از کارکردن تحت فشار‌های بالا به آب بندی و هماهنگی احتیاج دارند.

بگذارید دو مثال از اهمیت آب بندی بزنیم:

● سوپاپ‌ها، پیستون و رینگ‌های پیستون همگی نیاز دارند به خوبی روی سطوحی که با آن‌ها در تماس هستند قرار گرفته و یا اصطلاحا با آن‌ها هماهنگ شوند، به این دلیل آن‌ها نیاز به مدتی کار کردن در شرایط بدون فشار دارند؛ اگر سوپاپ‌ها به خوبی بر روی محفظه احتراق قرار نگیرند، پیشرانه احتمالا دچار افت فشار می‌شود، اتفاقی که نشتی گازهای محفظه احتراق را در پی داشته و منجر به کاهش قدرت و طول عمر پیشرانه خواهد شد.

● آب بندی صحیح پیستون و رینگ‌های آن بسیار مهم است. ممکن است ایرادهای ماشینکاری موجود در قطعات پیستون ظاهرا خودشان را نمایان نکنند، اما در واقع این ایرادات احتمالی آن‌ها باعث می‌شوند تاج پیستون به درستی کار نکرده و باعث ساییده شدن دیواره سیلندر شود؛ این اتفاق مشکلات روان‌کاری را در پی داشته که در نهایت نیز منجر به کاهش قدرت پیشرانه و خرابی زودهنگام سیلندر می‌شود.

مدت آب بندی:

در مورد میزان کیلومتر لازم برای رعایت اصول آب بندی، نظرات مختلفی وجود دارد؛ اما اشتراک تمام نظرات در بازه ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتر ابتدایی پیمایش یک موتورسیکلت صفر کیلومتر است؛ اما باید گفت که اصل فرآیند آب بندی در همان ۱۰۰۰ کیلومتر ابتدایی رخ می‌دهد.

مراحل آب بندی صحیح پیشرانه:

● قبل از اینکه شروع به راندن موتورسیکلت صفر کیلومتر خود کنید، دفترچه راهنمای آن را مطالعه کنید تا از توصیه‌های اختصاصی کمپانی برای موتورسیکلت خودتان مطلع شوید.

● قبل از آنکه اقدام به روشن کردن موتورسیکلت کنید سطح روغن را بررسی کرده و مطمئن شوید که میزان مناسبی دارد.

● توصیه می‌کنیم که در طول مدت آب بندی از سوار کردن شخص دیگر و یا همراه داشتن بار اضافی خودداری کنید.

● در دوه آب بندی برای تردد از مسیرهای دارای شیب تند استفاده نکنید.

●سعی کنید از خیابان‌هایی که وسایل نقلیه با سرعت کمتری در آن‌ها حرکت کرده و همچنین چراغ‌ قرمزهای بیشتری دارند برای تردد استفاده کنید تا بتوانید با دنده‌های پایین و سرعت کم فرآیند آب بندی را انجام دهید.

● سعی کنید در دوره آب بندی از بنزین با کیفیت و همچنین روغن‌های معتبر و مرغوب استفاده کنید.

● در شرایط‌ مختلف رانندگی اجازه ندهید که دمای پیشرانه بیش از حد افزایش پیداکند.

● قبل از حرکت اجازه دهید پیشرانه کمی درجا کار کرده و به دمای کاری مناسب خود نزدیک شود.

● برای افزایش دور موتور باید دسته گاز را به آرامی بچرخانید؛ به علاوه باید به خاطر داشته باشید که در این دوره حداکثر می‌توانید ۵۰ تا ۷۰ درصد از یک دور کامل آن را استفاده کنید.

● حتما پس از طی مداوم ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر از پیمایش ابتدایی یک توقف داشته و به مدت حداقل ۲۰ دقیقه موتورسیکلت را خاموش نگه دارید تا دمای پیشرانه کاهش پیدا کند.

● در دوره آب بندی از رانندگی در ترافیک‌های طولانی و همچنین طی کردن مسافت‌های طولانی اجتناب کنید. پس از طی مسافت‌های بیش از ۱۵ تا ۲۰ کیلومتر مدتی توقف کرده و به پیشرانه استراحت دهید.

● به دلیل اینکه بیشترین میزان براده برداری احتمالی در اوایل کارکرد پیشرانه رخ می‌دهد، اکیدا توصیه می‌شود که بین ۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر ابتدایی یکبار روغن و فیلتر روغن پیشرانه را تعویض کنید. توجه کنید که قبل از انجام تعویض روغن اجازه دهید کمی پیشرانه کار کرده و دمای روغن بالا برود.

● حتما شما نیز اعتقاد بسیاری را مبنی بر اینکه حداقل باید ۳ بار تعویض روغن قبل از ۳۰۰ یا حتی ۱۰۰۰ کیلومتر ابتدایی انجام شود، شنیده‌اید؛ این کار نه تنها هیچ ضرری ندارد، بلکه سودمند نیز هست، اما انجام آن اقتصادی نیست. به این دلیل منطق‌ترین کار که توصیه بسیاری از متخصصان و کمپانی‌های سازنده نیز هست، انجام دومین تعویض روغن پس از طی ۱۰۰۰ کیلومتر ابتدایی است. توجه کنید که قبل از انجام تعویض روغن اجازه دهید کمی پیشرانه کار کرده و دمای روغن بالا برود.

● از معکوس دادن‌های شدید و ناگهانی اکیدا اجتناب کنید.

● قبل از آنکه دور موتور بیش از حد کاهش یافته و پیشرانه به تقلا بیفتد، دنده را به آرامی و با دقت کاهش دهید.

● سعی کنید در دوره آب بندی برای کاهش سرعت و یا توقف، از ترمز پیشرانه استفاده کنید تا اجزای آن با قرار گرفتن در شرایط مختلف به خوبی آب بندی شوند. توجه کنید که استفاده از ترمز پیشرانه باید با رعایت اصول ذکر شده درباره دور موتور انجام شود.

● مهمترین بحث در مورد آب بندی پیشرانه مربوط به دور موتور می‌شود؛ به همین منظور در زیر جداگانه به نکات مربوط به دور موتور می‌پردازیم:

•• توجه داشته باشید که اعداد اعلام شده در نکات زیر مربوط به یک موتورسیکلت فرضی عادی با حداکثر دور پیشرانه ۱۲۰۰۰RPM است.

• پس از اولین استارت پیشرانه اجازه دهید تا کمی درجا کار کند و تمام قطعات آن روغن کاری شود، سپس به آرامی دور موتور را تا حدود ۲۵۰۰RPM افزایش دهید تا اولین براده برداری‌های قطعات پیشرانه که در بیشترین میزان خود هستند رخ دهد، پس از آن دوباره اجازه دهید تا پیشرانه دقایقی کوتاه (بین ۳ تا ۴ دقیقه) درجا کار کند و دمای آن افزایش پیدا کند.

• در دوره آب بندی باید با تنظیم دور موتور خود از وارد شدن هرگونه فشار اضافه به آن جلوگیری کنید، اما توجه داشته باشید که استفاده از دور موتورهای بسیار پایین برای پیشرانه نیز درست به اندازه استفاده از دور موتورهای بالا مضر خواهد بود؛ در واقع بهترین کار حفظ دور موتور در یک بازه متوسط و متعادل است.

• رفتار شما در ۳۰۰ کیلومتر ابتدایی پیمایش موتورسیکلت برای طول عمر پیشرانه آن بسیار حیاتی است؛ در این مدت سعی کنید دور موتور را به هیچ عنوان از ۳۵۰۰RPM فراتر نبرید. همچنین در این مدت نباید با سرعت و دور موتور ثابت حرکت کنید، سعی کنید در حین حرکت دور موتور خود را بین بازه ۲۰۰۰RPM تا ۳۵۰۰RPM تغییر دهید.

• پس از ۳۰۰ کیلومتر ابتدایی و در ادامه دوره آب بندی نیز نباید طولانی مدت سرعت و دور موتور موتورسیکلت را ثابت نگه دارید؛ در واقع باید با کاهش و افزایش سرعت، دور موتور خود را در بازه مشخص ۳۵۰۰RPM تا ۵۰۰۰RPM به صورت مداوم و به آرامی تغییر دهید.

• در دوره آب بندی و پس از ۳۰۰ کیلومتر نیز حداکثر می‌توانید بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از بیشترین میزان دور موتور پیشرانه خود را استفاده کنید؛ در ادامه می‌توانید به تدریج و با افزایش پیمایش موتورسیکلت خود دور موتور آن را تا محدوده حداکثر ۴ الی ۵ هزار دور بر دقیقه نیز افزایش دهید. بدیهی است که پس از پایان دوره آب بندی می‌توانید از حداکثر توان موتور خود استفاده کنید‌.

آب بندی سیستم ترمز

فرآیند آب بندی علاوه بر پیشرانه اجزای دیگر موتورسیکلت از جمله سیستم ترمز را نیز شامل می‌شود. به منظور آب بندی و ایجاد هماهنگی مناسب اجزای مختلف سیستم ترمز با یکدیگر سعی کنید در طول مدت آب بندی از ترمز زدن‌های شدید اکیدا خوداری کنید.



نگهداری از موتورسیکلت


پیشرانه (انجین) و گیربکس

پیشرانه وسایل نقلیه مختلف قلب تپنده آن‌ها بوده و توجه به آن مهم‌ترین بخش از فرآیند نگهداری محسوب می‌شود. در زیر به مهم‌ترین نکات مربوط به نگهداری از آن اشاره می‌کنیم.

● برای انتخاب روغن مناسب پیشرانه خود به دفترچه راهنمای موتورسیکلت مراجعه کنید. اکیدا توصیه می‌کنیم که استفاده نکردن از نوع روغن پیشنهادی کمپانی در طولانی مدت بر روی پیشرانه شما اثرات مخربی را خواهد داشت.

● توجه کنید که استفاده از روغن موتورهای مخصوص خودرو در موتورسیکلت‌ها اثرات مخربی در دراز مدت خواهد داشت.

● به یاد داشته باشید که تعویض به موقع روغن و استفاده از نوع مرغوب آن تاثیر بسیار زیادی بر طول عمر پیشرانه خواهد داشت.

● همواره میزان سطح روغن پیشرانه را بررسی کرده و از کم یا زیاد نبودن آن مطمئن شوید.

● حداکثر عمر مفید روغن موتور حتی اگر پیمایش کمی نیز با آن داشته باشید، ۶ ماه است؛ زیرا روغن موتور پس از باز شدن قوطی پلمپ شده آن در معرض تماس با هوا قرار گرفته و به مرور زمان اکسید می‌شود. این اتفاق به معنای از دست رفتن خاصیت روغن موتور و اسیدی شدن آن است؛ اسیدی شدن روغن نیز در نهایت منجر به خورده شدن قطعات داخل پیشرانه می‌شود.

● حتما با هر بار تعویض روغن، فیلتر روغن را نیز باید کنید.

● در برخی از موتورسیکلت‌ها روغن گیربکس نیز مانند روغن پیشرانه نیاز به تعویض دارد. برای تشخیص نوع روغن مناسب و کیلومتر پیشنهادی تعویض آن باید به دفترچه موتورسیکلت خود مراجعه کنید.

● پس از استارت سرد مدت کوتاهی (در حد ۱ الی ۳ دقیقه بسته به دمای هوا) صبر کنید تا روغن به تمام اجزای پیشرانه رسیده و نیز کمی رقیق‌تر شود؛ سپس به آرامی شروع به حرکت کرده و چند دقیقه ابتدایی پیمایش خود را با دور موتور، سرعت و شتاب پایین رانندگی کنید تا به تدریج پیشرانه به دمای کاری مناسب خود برسد؛ پس از اینکه پیشرانه به دمای مناسبی رسید می‌توانید از دور موتور و سرعت‌های بالا استفاده کنید.

● به خاطر داشته باشید که درجا کار کردن موتورسیکلت، استفاده از آن برای مسافت‌های بسیار کوتاه و یا استفاده و خاموش کردن آن قبل از گرم شدن پیشرانه و رسیدن آن به دمای کاری مناسب، باعث تشکیل لجن در روغن شده و علاوه بر کاهش عمر آن، باعث تشکیل رسوب، کثیفی و ایجاد مشکلاتی در پیشرانه می‌شود.

● خروج دود به رنگ‌های مختلف، صداها و لرزش‌های اضافی موتورسیکلت که منشا آنها از پیشرانه است را جدی گرفته و حتما در کوتاه‌ترین زمان ممکن به تعمیرگاه‌های یا افراد متخصص مراجعه کنید.

● به طور مستمر از کثیف شدن و جرم گرفتن روی بدنه پیشرانه جلوگیری کنید، زیرا این اتفاق فرآیند خنک‌کاری پیشرانه را مختل کرده و باعث ایجاد مشکلات فنی برای پیشرانه و صد البته کاهش طول عمر آن خواهد شد.

● از نگه‌داشتن بی مورد دستتان روی دسته کلاچ خودداری کنید، زیرا این کار باعث از بین رفتن سریع‌تر صفحه کلاچ می‌شود.

● از تنظیم بودن فیلرها و سوپاپ‌ها مطمئن شوید؛ در صورت نیاز اقدام به فیلرگیری اصولی و تنظیم سوپاپ‌‌ها نزد افراد متخصص کنید. این کار باعث افزایش بازدهی پیشرانه خواهد شد.

• همواره از نگه داشتن غیرضروری موتورسیکلت در دور موتورهای بالا اجتناب کنید؛ این کار از فشار به پیشرانه، افزایش بیش از حد دمای آن و همچنین زیان رساندن به محیط زیست جلوگیری می‌کند.

● استفاده از دور موتور و دنده بسیار سبک نسبت به سرعت موتورسیکلت، و یا اصطلاحا استفاده از دنده مرده، باعث ایجاد خرابی در رینگ پیستون‌، روغن سوزی و ساییدگی دیواره بوش سیلندر می‌شود.

● از رانندگی پرشتاب و با دور موتور بالا به صورت مداوم اکیدا پرهیز کنید، زیرا این کار باعث افزایش بیش از حد دمای پیشرانه شده و فشار زیادی به قطعات آن وارد می‌کند که نتیجه آن کاهش طول عمر پیشرانه خواهد بود.

● از درجا روشن نگه‌داشتن طولانی مدت موتورسیکلت در ترافیک‌های شدید، هوای گرم و شرایط اینچنینی که باعث افزایش دمای بیش از حد پیشرانه می‌شود خودداری کنید. این کار نیز باعث کاهش عمر پیشرانه و روغن آن می‌شود.

● همواره کلاچ موتورسیکلت را تنظیم نگه دارید تا عمر صفحه کلاچ بیشتر شود. با مراجعه به دفترچه راهنمای موتورسیکلت خود می‌توانید نحوه دقیق و مراحل مختلف تنظیم آن را مطالعه کنید.

● در بسیاری از موتورسیکلت‌ها برای افزایش بازدهی و کاهش دمای پیشرانه از رادیاتور استفاده می‌شود. این رادیاتورها به دو نوع آبی و روغنی تقسیم می‌شوند.

● رادیاتورهای روغنی ازروغن پیشرانه برای کارکردن و انجام فرآیند خنک کاری استفاده می‌کنند؛ به همین علت این نوع از رادیاتورها نیاز به مراقبت خاصی ندارند.

● اما در رادیاتورهای آبی باید مایع مخصوص رادیاتور در بازه‌های زمانی مشخص توصیه شده و با توجه نسبت‌های اعلام شده توسط کمپانی تعویض شود. علاوه بر این باید سطح سیال این رادیاتورها مرتب بررسی شده و در صورت نیاز به آن اضافه شود.

زنجیر و دنده‌های خورشیدی


زنجیر موتورسیکلت تقریبا مشابه دیفرانسیل خودرو عمل کرده و وظیفه انتقال قدرت خروجی گیربکس به چرخ‌ عقب را بر عهده دارد. فرآیند انتقال قدرت موتورسیکلت به این صورت است که قدرت پیشرانه به صورت متغیر از شفت خروجی گیربکس خارج و توسط دنده خورشیدی جلو به زنجیر و از طریق زنجیر نیز به دنده خورشیدی چرخ عقب منتقل می‌شود. حال این قطعات نیز با توجه به اهمیت و نقشی که در عملکرد موتورسیکلت دارد احتیاج به نگهداری و مراقبت‌های مداومی دارند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

● همواره باید میزان سفتی زنجیر را با توجه به میزان استاندارد اعلام شده آن در دفترچه موتورسیکلت تنظیم کنید. این کار باعث افزایش عمر این قطعه و همچنین خورشیدی‌های جلو و عقب خواهد شد.

● رانندگی پرشتاب و با سرعت بالا به صورت مستمر علاوه بر آسیب به پیشرانه باعث خورده شدن و از بین رفتن دنده‌های خورشیدی و همچنین کاهش عمر زنجیر خواهد شد.

● نظافت، شستشو و روغنکاری مستمر زنجیر چرخ تاثیر بسیار زیادی در طول عمر آن دارد و باید سعی کنید هر ۱ الی ۲ ماه یکبار این کار را انجام دهید. در زیر به مراحل انجام این کار اشاره می‌کنیم:

• برای شستشو زنجیر مواد مختلفی استفاده می‌شود، اما می‌توانید از جرم زداهای مختلف مانند اسپری WD-40 یا شوینده‌های اسیدی ضعیف را استفاده کنید. توجه کنید میزان اسیدی بودن مواد شوینده‌ای که استفاده می‌کنید مهم است، زیرا ممکن است باعث خوردگی زنجیر بشود.

• برای روغنکاری زنجیر نیز از انواع روغن‌ها و گیریس‌ها استفاده می‌شود اما ما استفاده از این مواد را پیشنهاد نکرده و توصیه می‌کنیم از اسپری گریس یا اسپری مخصوص زنجیر استفاده کنید. روغن مخصوص زنجیر باید ویژگی‌هایی از جمله قابلیت جلوگیری از زنگ زدگی، جلوگیری از فرسودگی، کاهش اصطکاک بین دنده‌های خورشیدی و زنجیر، غلضت مناسب و همچنین قابلیت افزایش بازدهی و سطح تحمل زنجیر در دما و فشارهای بالا را داشته باشد.

• چند دستمال یا پارچه برای مراحل مختلف تمیز کردن داتشته باشید.

• در ابتدا موتورسیکلت را چند دقیقه برانید تا زنجیر گرم شده و بهتر روغنکاری شود.

• موتورسیکلت را رو جک وسط قرار دهید.

• یک تکه کارتن یا سینی زیر زنجیر قرار دهید.

• زنجیر را بچرخانید و با استفاده از یک پارچه و موادی که اشاره شد کثیفی‌ها و جرم‌های روی آن را پاک کنید. در کنار دستمال می‌توانید از مسواک نیز استفاده کنید.

• درست مانند زنجیر، جرم و کثیفی روی دنده‌های خورشیدی جلو و عقب را نیز تمیز کنید.

• برای تمیزی کامل یک مرحله دیگر با مواد شوینده زنجیر را شسته و با پارچه دیگری تمیز کنید؛ سپس صبر کنید تا زنجیر خشک شود.

• با رعایت احتیاط در حالی که موتورسیکلت روی یک سطح کاملا مسطح و در حالت جک وسط قرار گرفته و همچنین چرخ جلو آن روی زمین است آن را روشن کرده و در دنده ۱ قرار دهید. توجه کنید که انجام این کار به دقت و احتیاط زیادی نیاز داشته و باید کاملا کنترل شده انجام شود؛ زیرا اگر در این حالت چرخ عقب به زمین بخورد موتورسیکلت حرکت کرده و ممکن است خسارات جانی و مادی زیادی را به بار بیاورد.

• در حالی که زنجیر می‌چرخد طوری روغن را روی آن و دنده‌های خورشیدی اسپری کنید که در عین روغنکاری شدن تمام نقاط زنجیر، محتوای اسپری روی دیسک ترمز یا زمین ریخته نشود.

سیستم کلاچ

●همواره سیم کلاچ را طبق توصیه دفترچه موتورسیکلت تنظیم کنید تا عمر صفحه کلاچ کاهش نیابد.

● در صورتی که گیرایی سیم کلاچ موتورسیکلت کاهش یافته است، آن را تعویض کنید.

● وجود صداهای اضافه هنگام تعویض دنده، کاهش شتاب، وجود لرزش‌های اضافه و غیرمعمول، سفتی و عدم گیرایی کلاچ، افزایش سرعت سخت و کند هنگام گاز دادن، بالا نرفتن دور موتور از یک حد مشخص، گاز هرز خوردن و عدم حرکت موتورسیکلت وقتی آن را در دنده ۱ قرار داده و کلاچ را به آرامی رها می‌کنید از نشانه‌های تمام شدن عمر صفحه کلاچ و فرا رسیدن زمان تعویض آن هستند.

● امروزه بسیاری از صفحه کلاچ‌ها از نوع غوطه‌ور در روغن هستند، لذا تعویض به موقع روغن موتور و همچنین استفاده از نوع مرغوب و توصیه شده آن تاثیر بسیاری بر عمر صفحه کلاچ دارد.

● سعی کنید با بار زیاد و در سربالایی‌ها حرکت نکنید.

● اعمال فشار و گاز دادن بیش از اندازه به موتورسیکلت در سربالایی‌ها که باعث افزایش دمای پیشرانه می‌شود، علاوه بر کاهش عمر صفحه کلاچ باعث وارد شدن فشار به قطعات پیشرانه نیز می‌شود.

● توجه کنید که عدم کلاچ‌گیری صحیح هنگام تعویض دنده‌ها به صورتی که قبل از گرفتن دسته کلاچ تا انتها و درگیر شدن کامل کلاچ دنده‌ها تعویض گردند، باعث خرابی و کاهش عمر سیستم کلاچ خواهد شد.

● از شتاب‌گیری ناگهانی در هنگام شروع حرکت یا اصطلاحا لانچ کردن پرهیز کنید.

● توجه کنید که هنگام توقف و کاهش سرعت دست خود را روی کلاچ نگه ندارید. برای کاهش سرعت و ترمزگیری از عمل معکوس دهی و ترمز پیشرانه استفاده کنید.

● هنگام کاهش دنده‌ها و معکوس دادن کمی گاز خلاص دهید و به آرامی دنده را کاهش دهید.

● از معکوس دادن‌های شدید و با دور موتور بالا پرهیز کنید.

● مسلما در صورتی که بیش‌تر در داخل شهر و ترافیک‌ها رانندگی می‌کنید، عمل کلاچ‌گیری بیشتری انجام می‌دهید و طبیعتا به این علت زودتر به تعویض کلاچ نیاز پیدا می‌کنید.

● در حقیقت عمر صفحه کلاچ بیش‌تر به نحوه رانندگی بستگی دارد؛ به بیانی دیگر رانندگی با شتاب و سرعت زیاد، رانندگی زیاد در ترافیک، عدم کلاچ‌گیری درست و تعویض صحیح دنده، حمل بار اضافی زیاد، تیک آف کردن، نگه داشتن دست روی دسته کلاچ و اعمال فشار زیاد به پیشرانه در سربالایی‌ها عمر صفحه کلاچ را کاهش داده و باعث ایجاد خرابی‌های مختلف در آن می‌شود.

سیستم سوخت رسانی

سیستم سوخت رسانی موتورسیکلت‌ها در دو نوع کلی کاربراتوری و انژکتوری دسته بندی می‌شود. موتورسیکلت‌های قدیمی کشورمان عمدتا دارای سیستم سوخت رسانی کاربراتوری هستند، اما چند سالی است که به دلیل مشکلات و ضعف‌های موجود در این سیستم، استفاده از سیستم سوخت رسانی انژکتوری بر روی موتورسیکلت‌های کشور اجباری شده است. نگهداری از هر دو نوع سیستم‌های سوخت رسانی مذکور در موتورسیکلت‌ها اهمیت بسیاری دارد که در زیر به چند مورد از نکات مربوط به آن اشاره می‌کنیم.

● همواره باید با استفاده از بنزین با کیفیت، عدم رانندگی کوتاه مدت، خودداری از روشن/خاموش کردن‌های پیاپی پیشرانه و تعویض به موقع فیلتر بنزین از تشکیل رسوب و کثیفی در سیستم سوخت رسانی جلوگیری کنید. عدم رفع ایرادات سیستم سوخت رسانی باعث ایجاد مشکلاتی برای پیشرانه شده و عمر آن را کاهش خواهد داد.

● استارت سخت یا روشن نشدن، کاهش قدرت و گشتاور پیشرانه، ریپ زدن، تولید دود، افزایش مصرف سوخت، احتراق نامنظم و به طور کلی اختلال در عملکرد و بازدهی پیشرانه از جمله نشانه‌های وجود کثیفی یا خرابی در سیستم سوخت رسانی است.

● توجه داشته باشید که اگر به صورت مداوم اقدام به خالی نگه داشتن نیمی از حجم باک کنید، کثیفی‌‌ها و ذرات زائد باقی مانده در ته باک وارد پمپ بنزین و سیستم سوخت رسانی شده و در نتیجه خرابی و جرم گرفتگی هر دوی آن‌ها را در پی خواهد داشت.

● برای جلوگیری از جرم‌گیری و کثیفی مداوم سیستم سوخت رسانی می‌توانید از اکتان‌ها و یا انژکتورشوهای معتبر استفاده کنید.

لاستیک

نوع لاستیک مورد استفاده در موتورسیکلت از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تعادل و حرکت این وسیله نقلیه بر روی دو چرخ است. در زیر به نکات نگهداری لاستیک اشاره می‌کنیم.

● باید هر دو لاستیک و موکدا لاستیک عقب موتورسیکلت را بر اساس شرایط اقلیمی خود انتخاب کنید. توجه کنید که استفاده از لاستیک‌های تابستانی و اسپرت در سطوح خیس و شرایط بارانی یا برفی می‌تواند به راحتی باعث سر خوردن و از دست رفتن تعادل شما شود.

● در فصول گرم حداقل هر هفته یکبار و در فصول سرد هر ۲ هفته یکبار در حالتی که لاستیک‌ها سرد هستند، باد آن‌ها را تنظیم کنید.

● زمانی که آج لاستیک به کم‌تر از ۱.۶ میلی‌متر رسید باید اقدام به تعویض آن کنید.

● طبیعتا رانندگی اسپرت باعث کاهش عمر لاستیک خواهد شد، لذا با رانندگی کم‌فشارتر نی‌توانید عمر لاستیک‌ها را افزایش دهید.

● برای افزایش عمر لاستیک‌هایتان می‌توانید از باد نیتروژن برای آن استفاده کنید.



باتری

باتری موتورسیکلت نیز از جمله قطعات مصرفی مهم آن است. نگهداری صحیح از این قطعه نیز احتیاج به رعایت نکاتی دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

● زمانی که سوئیچ موتورسیکلت باز شود، سیستم برق آماده کار شده و نیروی خود را از باتری می‌گیرد؛ لذا انجام این کار در زمانی که موتورسیکلت خاموش است باعث خالی و ضعیف شدن باتری می‌شود.

● موتورسیکلت را در محیط‌هایی که دارای دماهای بسیار بالا و یا بسیار پایین هستند نگهداری نکنید.

● از استارت زدن‌های مکرر و بی دلیل خودداری کنید.

● هر هفته حداقل یک بار از موتورسیکلت استفاده کنید تا باتری ضعیف نشده و عمر آن کاهش نیابد.

● اگر از باتری‌های اسیدی استفاده می‌کنید، مرتب سطح مایع الکترولیت آن را چک کرده و در صورت نیاز به آن اضافه کنید. توجه داشته باشید که این کار به کمی تجربه، دقت و همچنین رعایت نکات ایمنی احتیاج دارد؛ در صورتی که قبلا اقدام به این کار نکرده‌اید، انجام آن را به یک متخصص و یا فرد با تجربه بسپارید.

● همواره از سالم بودن و عملکرد صحیح کابل‌های مربوط به سیستم برق و باتری اطمینان حاصل کنید.

حال با رعایت این نکات می‌توانید علاوه بر کاهش هزینه‌های نگهداری موتورسیکلت خود، طول عمرش را افزایش داده و از سواری با آن لذت ببرید.

نویسنده: رضا حسینی خانقاهی